در آستانه گذشت یک سال از اعدام نوید افکاری، کشتیگیر بازداشتشده در ارتباط با اعتراضات مرداد ۹۷، حساب کاربری «۱۵۰۰ تصویر» در توییتر برخی از تناقضهای موجود در پرونده و همچنین ندادن فرصت دفاع به این ورزشکار را منتشر کرده است.
این حساب کاربری که از سوی شماری از فعالان ناشناس حقوق بشری اداره میشود، مستندات و جزییات مربوط به کشتهشدگان اعتراضات سراسری در جمهوری اسلامی را منتشر میکند.
ماموران امنیتی حکومت ایران نوید افکاری را در مرداد سال ۱۳۹۷ و پس از گسترش اعتراضات به افزایش نرخ ارز بازداشت کردند.
محاربه، قتل مامور امنیتی، شرکت در تظاهرات، تشکیل دسته چهارنفره، توهین به رهبر، شعارنویسی، اجتماع و تبانی علیه امنیت داخلی و ضرب و جرح مامورین در اعتراضات اتهامات برادران افکاری اعلام شد. نوید افکاری به اتهام محاربه به یک بار اعدام و به اتهام قتل مامور امنیتی به یک بار اعدام دیگر محکوم شد، وحید و حبیب افکاری نیز به حبسهای طولانیمدت و تبعید محکوم شدهاند.
افکاری نهایتا به صورت ناگهانی در روز ۲۲ شهریور سال گذشته اعدام شد. وحید و حبیب افکاری از چند روز پیش از اعدام نوید تاکنون بیش از ۳۰۰ روز در انفرادیاند و مقامات جمهوری اسلامی دلیلی برای انفرادی آنها عنوان نکردهاند.
درخواست اعاده دادرسی برای وحید افکاری ۲۴ خرداد ثبت شده است.
موتور مشکوک از پرونده حذف شد
در نخستین سری از گزارش منتشرشده در توییتر ۱۵۰۰ تصویر، اشاره شده شماره پلاک موتوری که همکاران و خانواده مقتول گفتهاند در صحنه قتل ترکمان حاضر بوده، اصلا متعلق به نوید افکاری نبوده است.
آنها این شماره پلاک را در شهادتنامههای خود نوشتند، اما پس از آن مشخص شد مربوط به شخصی به نام امیررضا بوده که گفته در کارگاهش کارگری به نام سجاد آن را استفاده میکرده و در پی قتل حسن ترکمان هم به مدت چند روز ناپدید شد.
اولین قسمت از مجموعهی پروندهی افکاری؛
«تو این دو سال هیچ عدالتی ندیدیم و حالا من از شما میخوام که قضاوت کنید و انتخاب کنید.»
نوید افکاری#من_بیگناهم pic.twitter.com/QJTTmpuzDb— +۱۵۰۰تصویر (@1500tasvir) July 8, 2021
این موتور مشکوک بعدا از پرونده افکاری حذف شد و تحقیق یا احضاری هم برای پیگیری و بازجویی از این فرد صورت نگرفت.
قاتل پیاده شد؛ قاتل پیاده نشد
درباره شیوه قتل حسن ترکمان هم اظهارات و شهادتنامههای متفاوتی ثبت شده است.
در حالی که پدر ترکمان با ارجاع به یک شاهد به نام علی مینویسد که هنگام انجام قتل، ضارب از ترک موتور پیاده میشود، اما در متنی که به عنوان «اعترافات» نوید افکاری منتشر شد، نوشته شده که او از موتور پیاده نشد.
رای دیوان بر اساس اظهارات ناقص
همچنین یکی از کسانی که به عنوان مطلعین این قتل معرفی میشود مسلم رحیمی نام دارد که در بیش از ۲۵۰۰ متری محل قتل، مغازه دارد.
او در اظهاراتش گفت که شخصی که به او مشکوک شد از بینی به پایین شبیه نوید افکاری بوده است.
رحیمی همچنین گفت که وحید افکاری را هم شناسایی نکرده است. اما در رای دیوان عالی نوشته شد که رحیمی نوشته نوید و وحید افکاری را شناسایی کرده است.
اخبار متناقض رسانههای حکومت از قتل
حساب ۱۵۰۰ تصویر همچنین اشاره کرده که پس از کشتهشدن حسن ترکمان رسانههای حکومت ایران خبر کشته شدن یکی از نیروهای امنیتی در جمعیت معترضان در خیابان زند شیراز را منتشر و فرد کشتهشده را «شهید» عنوان کردند.
این خبر سازمان مجاهدین خلق را مسئول قتل دانست.
اما گزارشهای جدید پس از حذف این مطلب فرد کشتهشده را حسن ترکمان «کارمند اداره آب» شیراز معرفی کرد.
آخرین شخص همراه مقتول که بود؟
بر اساس پرونده، فردی که از او به عنوان آخرین شخص همراه مقتول نام برده میشود، محمدهادی غزنویان نام دارد.
در شهادتنامه این فرد تناقضاتی جدی گزارش شده و به نوشته ۱۵۰۰ تصویر او هیچگاه بازجویی نشده است.
محمدهادی غزنویان، مامور امنیتی، آخرین شخصِ همراه مقتول بوده است. اظهارات او در مورد شب قتل سراسر تناقضهای بررسی نشده است و بسیاری از مواردی که در پروندهی قتلِ ترکمان به آنها استناد شده تنها از سوی #غزنویان مطرح شده است. او یکی از مظنونین اصلی پرونده است که هیچگاه بازجویی نشد. https://t.co/3MFNNMFh5m
— +۱۵۰۰تصویر (@1500tasvir) July 9, 2021
غزنویان ابتدا گفته بود یک ساعت قبل از درگیری و قتل، مقتول را در نزدیکی منزل شخصیاش پیاده کرد، اما بعدا این زمان را به ساعت ۱۱:۳۰، یعنی دو دقیقه قبل از قتل، تغییر داد.
مورد دوم مربوط به این است که او در اظهارات اولیه گفت مقتول را با «خودروی شخصی» به منزل رساند، اما بعد این کلمه را به «موتورسیکلت» تغییر داد.
در ادامه این پرونده، غزنویان که مامور امنیتی و همکار ترکمان بوده در اظهاراتش شماره پلاکی دیگر را مورد اشاره قرار میدهد.
پدر حسن ترکمان هم همان پلاک را در شهادتنامهاش نوشته و اشاره کرده که همکار پسرش [غزنویان] آن را به او داد.
چرا به هشدار توجه نشد؟
علاوه بر این، غزنویان بیان کرد که قبل از قتل ترکمان، به او هشداری در مورد تعقیب شدن داده شده بود، اما او و ترکمان محیط را بررسی کردند و مورد مشکوکی ندیدند.
علاوه بر این، حساب ۱۵۰۰ تصویر نوشته با آنکه این هشدار دریافت شد، مشخص نیست چرا غزنویان همکارش را تا در خانه نرسانده است.
فیلمی که منتشر نشد
یکی از موارد مبهم دیگر پرونده افکاری، فیلمی از دوربین یک مغازه مرغفروشی بود که مقامهای قضایی گفتند صحنه قتل را ثبت کرده، اما هیچوقت منتشر نشد.
نوید افکاری هم در یکی از فایلهای صوتی منتشرشده از جلسه دادگاهش اصرار دارد که در مورد موتور و فیلم صحبت کند و به اظهارات غزنویان ارجاع میدهد، اما قاضی جلوی او را میگیرد و اجازه صحبت به او نمیدهد.
پروندهای مبهم، برادرانی در زندان
اعدام نوید افکاری در سال گذشته یکی از پرحاشیهترین پروندههای سرکوب امنیتی جمهوری اسلامی بود که هم در داخل کشور و هم در مجامع سیاسی و حقوق بشری بینالمللی بازتاب داشت.
در اروپا این اعدام با انتقاد مواجه شد و دولت دونالد ترامپ هم نام قاضی امضاکننده حکم اعدام پرونده را در فهرست تحریمهای حقوق بشری دولت آمریکا قرار داد.
در حالی ابهامات این پرونده باقی است که برادران این کشتیگیر جوان اعدام شده، حبیب و وحید افکاری، همچنان در زندان نگه داشته میشوند و با وجود ابراز نگرانی چندباره خانواده، آنها آزاد نشدهاند.
پدر و مادر افکاری نامههایی هم به ابراهیم رئیسی نوشتند و به ضرب و شتم پسرانشان اعتراض کردند. رئیسی که ریاست قوه قضاییه را در زمان اعدام افکاری بر عهده داشت، اکنون مشغول مقدمات تشکیل دولتش پس از حسن روحانی است.
نوید افکاری در یک فایل صوتی به صراحت میگوید که مامور امنیتی کشته شده را نمیشناسد و تحت فشار شکنجه و به خاطر خانوادهاش و فشار روی وحید، قتل حسن ترکمان را پذیرفته و در این پرونده بیگناه است.
هنوز درباره رای دیوان عالی کشور برای بررسی مجدد پرونده وحید افکاری خبری منتشر نشده است.
همین گزارش را در ایران اینترنشنال بخوانید.